Europejski numer identyfikacji podatkowej zwany też numerem VAT-EU pozwala nie tylko na poprawne rozliczenie podatków z transakcji kupna – sprzedaży towarów i usług w Unii Europejskiej. Ponadto umożliwia zastosowanie zerowej stawki VAT na towary dostarczane do państw unijnych. Przy czym dotyczy wyłącznie transakcji realizowanych w Unii Europejskiej.
Numer NIP UE możesz uzyskać składając wniosek do urzędu skarbowego, właściwego ze względu na miejsce swoich rozliczeń podatkowych. W odróżnieniu od polskiego NIP, nadanego podczas zakładania działalności gospodarczej, 10-cyfrowy numer NIP UE poprzedza skrót PL. Pozwala on na identyfikację kraju, z którego pochodzisz, jako przedsiębiorca. Jako podatnik NIP EU możesz zarejestrować się bezpośrednio w urzędzie skarbowym, listownie lub elektronicznie. Po dokonaniu zgłoszenia urząd skarbowy potwierdzi Twoją rejestrację na druku VAT-5.
NIP EU niezbędny do transakcji zagranicznych musisz posiadać, jeśli jesteś czynnym podatnikiem VAT oraz gdy korzystasz ze zwolnienia z VAT. Jego brak w sytuacji, gdy przeprowadzasz interesy z firmami z innych europejskich państw, może przysporzyć problemów z rozliczeniem podatku od towarów i usług VAT.
Jako czynny płatnik VAT masz obowiązek rejestracji do VAT-EU przed wykonaniem, takich transakcji, jak:
Jeśli natomiast korzystasz ze zwolnienia z VAT, musisz się zarejestrować do VAT EU przed dokonaniem transakcji z przedsiębiorcą z innego kraju Unii Europejskiej wtedy, gdy:
Jeśli korzystasz ze zwolnienia z VAT, a dokonujesz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, możesz zostać zwolniony z posiadania NIP europejskiego. Jednak jedynie wtedy, gdy wartość wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w danym roku nie przekroczy 50 tys. zł. Wówczas jako podatnik korzystający ze zwolnienia z VAT nie musisz rejestrować się do VAT-UE.
Jako nievatowiec, po uzyskaniu NIP EU, nadal możesz korzystać ze zwolnienia z VAT. Rejestracja do VAT-UE nie wpływa bowiem na utratę tego prawa, nie jest też jednoznaczna z rejestracją do VAT.
Jeśli nabywasz towary lub usługi w jednym z krajów Unii Europejskiej, sprzedawca VAT-EU musi zamieścić na fakturze swój NIP EU. Numer powinien być poprzedzony prefiksem (skrótem) państwa, z którego pochodzi przedsiębiorca: DE – Niemcy, IT – Włochy, FR – Francja…
Zdarza się, że przedsiębiorcy spoza Unii Europejskiej, korzystając z procedury szczególnej rozliczania VAT, otrzymają NIP europejski poprzedzony prefiksem EU. Jednak takiej transakcji nie możesz traktować jako nabycia wewnątrzwspólnotowego, tylko jako import towarów lub usługi od kontrahenta spoza UE.
NIP EU – nie jest na zawsze. Możesz zostać wykreślony z rejestru podatników VAT-EU, gdy np.: