Jawność wynagrodzeń

Jawność i równość wynagradzania pracowników

Obecnie trwają przygotowania do wdrożenia unijnej dyrektywy o jawności i równości wynagrodzeń. Wysokość wynagrodzenia zwykle decyduje o tym czy pracownik, którego zamierzasz zatrudnić podejmie pracę w Twojej firmie. Jednocześnie może być powodem konfliktów i poczucia niesprawiedliwości, że ktoś zarabia więcej, a ktoś mniej na podobnym stanowisku. Dlatego pracownicy niechętnie przyznają się do swoich zarobków, a nawet utarł się zwyczaj nie ujawniania ich wysokości.

Zasada równego traktowania

W wielu krajach europejskich kobiety zarabiają średnio 12,7 proc. mniej niż mężczyźni na tych samych stanowiskach. Powszechnie różnica ta sięga 23 proc., a w Polsce wynosi 7,8 proc. Rozwiązać ten problem powinna Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/970 z 10 maja 2023 r. wprowadzająca m.in. jawność wynagrodzeń. Ma ona na celu zwiększenie przejrzystości płac, a tym samym zmniejszenie luki płacowej między zatrudnionymi kobietami i mężczyznami. Wynagrodzenie bowiem powinno być na podobnym poziomie, jeśli pracownicy obojga płci wykonują taką samą pracę lub pracę o takiej samej wartości, mają podobne umiejętności, warunki pracy i poziom odpowiedzialności.

Nie oznacza to jednak, że wszyscy zatrudnieni w firmie będą musieli zarabiać tyle samo. Ważne jest, aby system wynagrodzeń był przejrzysty, a pracownik mógł uzyskać informacje dotyczące średnich poziomów wynagrodzenia w podziale na płeć, w przypadku wykonywania tej samej pracy lub pracy o takiej samej wartości.

Państwa Unii Europejskiej mają trzy lata na wdrożenie przepisów, wprowadzających w życie m.in. zasady sprawiedliwego traktowania pracowników pod względem wynagradzania. Dyrektywa unijna w Polsce musi zostać wdrożona do 7 czerwca 2026 r.

Prawo do informacji o zarobkach

Dzięki nowym przepisom unijnym pracownicy zajmujący podobne stanowiska będą mieli prawo do uzyskania informacji na temat struktury płac i wysokości wynagrodzeń. Wzmocni to ich pozycję oraz pozwoli skutecznie dochodzić swoich praw. Jako pracodawca zostaniesz zobowiązany do regularnego raportowania różnic w wynagrodzeniach. W przypadku zaś stwierdzenia nierówności będziesz musiał podjąć działania zaradcze. Ponadto, jeśli zatrudniasz nowych pracowników, przed rozpoczęciem rekrutacji, powinieneś zamieścić widełki wynagrodzeń w ofertach pracy.

Jako pracodawca nie będziesz mógł też zakazać pracownikom ujawniania wysokości zarobków. Pracownicy zaś będą mieli prawo do informacji o średnich wynagrodzeniach za taką samą pracę lub o takiej samej wartości. A w razie różnic w wynagrodzeniach żądać wyjaśnień oraz podejmować działania prawne w przypadku naruszeń zasad równości wynagrodzeń.

Jako pracodawca wdrażający przepisy unijne dotyczące równości wynagrodzeń powinieneś przygotować się na kontrole, a przypadku naruszeń – postępowanie sądowe.