Umowa zlecenie i umowa o dzieło – kiedy je stosować?

Chociaż zarówno umowę zlecenie, jak i umowę o dzieło zaliczamy do umów cywilnoprawnych, to inne są okoliczności, w których je zawieramy. Również ich funkcje i skutki różnią się między sobą.

Umowa o dzieło jest zawierana pomiędzy zlecającym, a podejmującym się wykonania dzieła. Przedmiotem takiej umowy muszą być czynności dające konkretny, namacalny rezultat. Dotyczy to zarówno przedmiotów materialnych, jak np. wykonanie mebli, jak też niematerialnych, czyli np. zaprojektowanie strony internetowej. Przyjmujący zlecenie podejmuje się wykonania dzieła, za co otrzymuje umówione wynagrodzenie. W tym wypadku nie ma ustalonej przepisami sumy wynagrodzenia, jest to jedynie przedmiotem umowy pomiędzy stronami.

W ramach umowy o dzieło wykonawca odpowiada za rezultat swojej pracy, a zlecający ma prawo do reklamacji, jeżeli efekt jest niezgodny z umową. Ściśle określone są również warunki jej wypowiedzenia, np. w przypadku niedotrzymania terminów lub niewłaściwego wykonania.

Ten typ umowy nie podlega ubezpieczeniom ZUS, dlatego nie opłaca się w tym wypadku składek. Warto jednak pamiętać o obowiązku zgłoszenia do ZUS umowy o dzieło na formularzu RUD.

Umowa zlecenie jest zawierana w celu wykonania przez zleceniobiorcę określonych czynności, za co otrzymuje wynagrodzenie. Powinien wykonać je osobiście z należytą starannością, jednak nie jest odpowiedzialny za ich efekt. Zleceniodawca przy tej umowie nie ma możliwości składania reklamacji.

Zawarcie umowy zlecenia jest obwarowane przepisami o minimalnej stawce wynagrodzenia, która w 2021 roku wynosi 18,30 zł / godzinę. Aby przestrzegać tych przepisów, powinno się ewidencjonować czas pracy zleceniobiorców. Wynagrodzenie zaś nie może być niższe niż iloczyn liczby godzin i stawki minimalnej.

Każda umowa zlecenie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom ZUS. Należy odprowadzać składki na ubezpieczenia społeczne i składkę zdrowotną, do momentu przekroczenia przez zleceniobiorcę kwoty minimalnego wynagrodzenia uzyskanego ze wszystkich źródeł podlegających oskładkowaniu. Po przekroczeniu kwoty minimalnego wynagrodzenia, kolejna umowa zlecenie podlega tylko składce zdrowotnej.

Opodatkowanie umów

Zarówno umowa zlecenie jak i umowa o dzieło podlegają opodatkowaniu. Jeżeli wynagrodzenie brutto z takich umów nie przekracza 200 zł, stawka zryczałtowanego podatku wynosi 17%. Powyżej tej kwoty stosuje się opodatkowanie na zasadach ogólnych.

Przy obu rodzajach umów istnieje możliwość obniżenia podstawy opodatkowania o zryczałtowane koszty uzyskania przychodu. Podstawowa stawka wynosi 20%, może jednak zostać podwyższona do 50% jeżeli umowa zakłada korzystanie z praw autorskich.