Grupa VAT dla powiązanych ze sobą firm

Grupa VAT, to zaproponowany przez Polski Ład sposób na uproszczenie rozliczeń pomiędzy firmami powiązanymi finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie.

Dotychczas firmy osobno wystawiały sobie faktury VAT, składały pliki JPK_VAT, wpisywane były na białą listę podatników VAT, czy też stosowały mechanizm podzielnej płatności – split payment. Od lipca 2022 r. firmy powiązane mogą rozliczać podatek od towarów i usług wspólnie, w ramach grupy VAT. Pomimo, że VAT jest uiszczany wyłącznie w ramach grupy, należące do niej firmy nadal prowadzą oddzielne rozliczenia w zakresie podatku dochodowego, zachowując odrębność jako samodzielne podmioty gospodarcze.

Korzyści z przynależności do grupy VAT

Ważnym atutem grupy VAT jest zachowanie neutralności obrotów pomiędzy zrzeszonymi w niej firmami. W ramach grupy obroty bowiem nie podlegają VAT i nie są dokumentowane fakturami. Podatnikiem jest grupa VAT, dlatego zamiast odrębnych JPK dla każdej firmy, składany jeden zbiorczy JPK. Jeśli zaś grupa VAT, wykazuje nadwyżkę podatku należnego nad naliczonym, który wcześniej wykazany został jako VAT do zwrotu, zostanie on na bieżąco uwzględniony w rozliczeniach grupy. Poprzednio, przed przystąpieniem do grupy firmy, które wykazywały nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym, musiały oczekiwać do 60 dni na zwrot VAT. Na przystąpieniu do grupy VAT skorzystają także firmy, które nie miały prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Przynależność do grupy VAT upraszcza też wzajemne rozliczenia pomiędzy firmami, które np. nie muszą wystawiać sobie faktur sprzedaży. Transakcję wystarczy udokumentować notą księgową. A dostawa towarów i świadczenie usług między członkami grupy VAT nie podlega opodatkowaniu. Przynależące do grupy VAT firmy muszą natomiast – w formie elektronicznej – prowadzić osobną ewidencję dokonywanych między sobą transakcji.

Jak stworzyć grupę VAT?

Grupę VAT mogą tworzyć krajowe firmy oraz polskie oddziały firm zagranicznych. Niezależnie czy należą do dużego, średniego lub małego biznesu. Grupa nie może być natomiast założona wyłącznie przez osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą. Nie spełniałaby bowiem warunku powiązania finansowego. Nie mniej w skład grupy VAT mogą wejść firmy jednoosobowe.

Do jednej grupy VAT powinny należeć wyłącznie firmy, które prowadzą działalności gospodarczą o tym samym lub uzupełniającym się charakterze. Mogą też znaleźć się w niej takie firmy, z działalności których korzystają inni członkowie tej samej grupy VAT.

W grupie VAT, aby spełniony był warunek ekonomiczny, jedna z firm – członków powinna posiadać bezpośrednio:

• ponad 50 proc. udziałów lub akcji w kapitale zakładowym lub
• ponad 50 proc. praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, czy też
• ponad 50 proc. prawa do udziału w zysku, każdego pozostałego członka tej grupy.

Grupa VAT powstaje w momencie zawarcia umowy pomiędzy członkami wchodzącymi w jej skład oraz po dokonaniu zgłoszenia rejestracyjnego na formularzu VAT-R. Po rejestracji każda grupa VAT będzie widoczna na białej liście podatników VAT.

Firmy mogą przynależeć tylko do jednej grupy VAT. Grupa VAT nie może też wchodzić w skład innej grupy VAT. Czas jej funkcjonowania, to co najmniej trzy lata. Aby przedłużyć działalność grupy VAT, należy złożyć nową umowę zawartą pomiędzy członkami grupy do naczelnika urzędu skarbowego. Przyjęcie nowego członka lub opuszczenie grupy przez jedną z firm, wymaga likwidacji grupy VAT, sporządzenia nowej umowy oraz powołania nowej grupy.