Zwolnienia grupowe – to niełatwe zadanie dla przedsiębiorcy zarówno pod względem emocjonalnym, jak i prawnym. Szczególnie, jeśli zwolnienie dotyczy większej liczby pracowników, objętych regulacjami zwolnień grupowych. Co więcej, regulacje te nie znalazły się w Kodeksie pracy, tylko w ustawie o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.
Zwolnienia grupowego dokonuje pracodawca, który wypowiada umowę o pracę z przyczyn niezależnych od pracowników, na mocy porozumienia stron. Jednocześnie musi on zatrudniać w firmie co najmniej 20 pracowników.
Ze zwolnieniami grupowymi mamy do czynienia, jeśli w okresie nieprzekraczającym 30 dni zwolnionych zostanie:
Pracodawca musi skonsultować decyzję grupowego zwolnienia z działającymi w firmie zakładowymi organizacjami związkowymi. Zwykle rozmowy dotyczą zminimalizowania liczby zwolnień, czy też znalezienie innego rozwiązania, np. przekwalifikowania, przeszkolenia lub wskazania nowego miejsca pracy dla „redukowanych” pracowników. Pracodawca musi powiadomić pisemnie zakładowe organizacje związkowe m.in.: o przyczynach grupowego zwolnienia, liczbie i kryteriach doboru zwalnianych pracowników, kolejności dokonywanych zwolnień oraz o związanych z tym świadczeniach pieniężnych.
Jeśli w firmie nie istnieją zakładowe organizacje związkowe, pracodawca może omówić zwolnienie grupowe z przedstawicielami pracowników wyłonionych w firmie.
W ciągu 20 dni pracodawca wraz z zakładowymi organizacjami związkowymi powinien zawrzeć porozumienie w sprawie grupowego zwolnienia. Należy w nim przedstawić zasady postepowania w sprawach dotyczących zwalnianych pracowników oraz obowiązki pracodawcy. W sytuacji, gdy porozumienie nie jest możliwe, pracodawca w regulaminie umieszcza zasady postepowania w sprawie zwalnianych pracowników oraz propozycje zakładowych organizacji związkowych lub przedstawicieli pracowników. O zwolnieniach grupowych pracodawca informuje też pisemnie powiatowy urząd pracy.
Obowiązkiem pracodawcy dokonującego redukcji etatów w ramach grupowego zwolnienia, jest wypłacenie odpraw pieniężnych, w zależności od okresu zatrudnienia pracowników:
– krótszy niż dwa lata – jednomiesięczne wynagrodzenia;
– od 2 do 8 lat – dwumiesięczne wynagrodzenie;
– ponad 8 lat – trzymiesięczne wynagrodzenie.
Wysokość odprawy pieniężnej nie może przekraczać 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę.